Sık sık belirtmiş olduğumuz gibi akreditifler şartlı bir ödeme yöntemidir. Güncel akreditif kurallarına göre bir akreditif açıldıktan sonra akreditif lehtarının onayı olmaksızın akreditif şartlarında bir değişiklik yapılması mümkün değildir.
Akreditif şartlarının akreditif açıldıktan sonra akreditif lehtarının izni olmaksızın değiştirilememesi ve akreditifin amir banka tarafından tek taraflı olarak iptal edilememesi geri dönülemezlik (irrevocability) ilkesi uyarınca gerçekleşmektedir.
Güncel akreditif kuralları olan UCP 600 içerisinde geri dönülemezlik ilkesini açıklayan başlıca maddeler ise şunlardır:
- Bir akreditifin dönülemez (irrevocable) olduğu belirtilmese dahi o akreditif dönülemezdir. (madde-3)
- Bir amir banka akreditifi açtığı an itibariyle ibrazı karşılamakla dönülemez biçimde yükümlüdür. (madde 7-b)
- Bir teyit bankası akreditife teyidini eklediği an itibariyle ibrazı karşılamakla veya iştira etmekle dönülemez biçimde yükümlüdür. (madde 8-b)
- 38. maddede belirtilen durumlar dışında bir akreditif amir bankanın, varsa teyit bankasının ve lehtarın onayı olmadan değiştirilemez veya iptal edilemez. (madde 10-a)
Bugünkü yazımızda geri dönülemez akreditif kavramını inceleyeceğiz.
Geri Dönülemez Akreditif Nedir?
Akreditifler açıldıktan sonra amir banka tarafından tek taraflı olarak iptal edilemez veya değiştirilemez. Akreditiflerin bu özelliği geri dönülemez (irrevocable) niteliğinden kaynaklanmaktadır.
Amir banka tarafından yapılan değişiklikler ancak akreditif lehtarının onayına istinaden geçerlilik kazanırlar. Akreditif lehtarı onayını açıkça iletebileceği gibi zımni olarak değişikliğe uygun evrak ibraz ederek de verebilmektedir.
Swift mesajında akreditifin geri dönülemez olduğuna dair kayıt 40A maddesi altında yer alır.
Yukarıdaki resimde MT 700 Akreditif açılış swift mesajının 40A maddesi altında akreditif türünün Irrevocable yani geri dönülemez olduğu belirtilmektedir.
Teyitli Geri Dönülemez Akreditif Nedir?
Geri dönülemez olarak açılan bir akreditife, ki daha önce de belirtmiş olduğumuz gibi güncel akreditif kurallarına dayanarak açılan tüm akreditifler geri dönülemezdir, teyit bankasının teyidini eklemesi ile teyitli geri dönülemez akreditif meydana gelir.
Eğer teyit bankası ile ihbar bankası aynı banka ise ihbar bankası akreditif lehtarına akreditife teyit eklediğini swift kanalı haricinde her hangi bir biçimde iletebilir. Örneğin, ihbar bankası e-mail ile veya yazılı formatta akreditife teyit eklediğine dair bildirimi gerçekleştirebilmektedir.
Eğer teyit bankası ihbar bankasından başka bir banka ise, bu durumda MT710 swift mesajı vasıtasıyla akreditife teyidini ekleyip; teyitli geri dönülemez akreditif ihbarını ihbar bankasına yapmakta, ihbar bankası da kendisine gelen bu metni akreditif lehtarına yani ihracatçı firmaya iletmektedir.
Yukarıdaki örnekte, Benin’de açılan akreditife İngiltere’deki teyit bankası teyidini eklemiş ve Türkiye’deki ihbar bankasına akreditifi teyitli ve geri dönülemez olarak ihbar etmiştir.
Not: Akreditifin teyitli veya teyitsiz olması şartlı ödeme garantisi olduğu gerçeğini ortadan kaldırmaz. Rezerv durumunda teyit ortadan kalkar ve ödeme ancak ve ancak ithalatçının rezervleri kabul etmesiyle mümkün olabilir.
Akreditif Danışmanlık ve Eğitim Hizmetleri firması olarak 10 yılı aşkın tecrübemiz ile ihracat ve ithalat akreditif işlemlerinizde yanınızdayız. Online Eğitim programlarımız ile ilgili olarak da bizimle iletişime geçebilirsiniz.
İletişim: 0 232 344 0 973